Heeft afgelopen woensdag wel geconcerteerde publiciteit gekregen:
- Rapport: Rechtspraak op bestelling?! Stop commerciële rechtspraak (3Mb)
- Vonnis te koop (De Groene Amsterdammer, 17 januari 2017)
- ‘Robotrechter e-Court is een groot en niet transparant zwart gat’ (NOS, 17 januari 2018)
- Analyse en aanbevelingen rond commerciële rechtspraak (Sociaal Werk Nederland)
En dat is goed, niet zo maar wat voor je uit zitten te dromen als er op datzelfde moment zakenlieden extra vroeg opstaan om weer eens iets uit te proberen?
Er kwam dus nog een tweede signaal dat het mis dreigt te gaan:
Bijna anderhalf miljoen huishoudens met problematische schulden, meer dan 200.000 huishoudens in een schuldtraject, en meer dan 249.000 mensen die te boek staan als wanbetaler van de zorgpremie.
Veel mensen met geldgebrek laten de zorgpremie langer liggen dan de rekeningen voor wonen, water, energie en eten.
Zorgverzekeraars moeten en willen de premies innen. De overheid maakt het mogelijk om dit te doen via commerciële rechtspraak. E-Court is de grootste van de bedrijven die nu een nieuwe vorm van digitale rechtspraak aanbieden.
Kongsi, (figuurlijk, meestal ongunstig) club, kliek die gemeenschappelijk voordeel wil behalen:
E-Court heeft met bijna alle Nederlandse zorgverzekeraars een overeenkomst gesloten om via digitale arbitrage, sneller achterstallige premies te innen.
Wat dat aangaat, deze moest er dan eigenlijk ook bijstaan:
Het rapport weer:
Deurwaarderskantoor GGN bijvoorbeeld profileert zich sterk met de samenwerking met e-Court. GGN geeft aan samen met e-Court de methode van digitale arbitrage te hebben ontwikkeld. Ook geeft GGN aan dat ze dankzij e-Court markten terugwinnen en hun omzet zien groeien.
Nog meer punten uit dat rapport:
Arbitrage kan daadwerkelijk van betekenis zijn wanneer betrokken partijen er bij een geschil bewust voor kiezen of wanneer speciale kennis vereist is die de overheidsrechter niet kan bieden, bijvoorbeeld over bouwtechnische kwesties.
Bij arbitrage voor ‘incassobulkzaken’, zoals bij e-Court, is geen sprake van een bewuste keus noch van specialistische kennis.
Via de kleine lettertjes wordt de schuldenaar onbewust aan e-Court gelieerd. Dat merkt hij meestal pas als hij in financiële problemen raakt.
Onafhankelijk?
Terwijl de overheidsrechter de ‘zwakste partij’ een zekere bescherming biedt, is het zeer de vraag of e-Court dat ook doet. In feite is e-Court een vorm van commerciële rechtspraak.
De bedrijven die e-Court als partij in de incassoprocedure in hun algemene voorwaarden hebben opgenomen, zijn de financiers van e-Court. Zij maken e-Court mogelijk.
Een bijkomend probleem is dat e-Court niet transparant is. Uitspraken van e-Court worden niet gepubliceerd.
Oneerlijk beding:
Het gegeven dat mensen met schulden, door de situatie waarin ze verkeren, worden weggehouden bij de overheidsrechter, het gebrek aan onafhankelijkheid en transparantie van e-Court en het gegeven dat de consument zelf geen geschil kan voorleggen aan e-Court, maakt dat er sprake is van een oneerlijk arbitragebeding.
Minnelijke oplossing?
In de praktijk zien we dat al binnen 5 à 6 dagen het arbitrage-vonnis wordt omzet in een afdwingbaar vonnis door hiervoor verlof bij de rechter te vragen. Dat verlof is nodig om beslag te kunnen leggen.
In de praktijk zie we dat er vervolgens vrij snel beslag gelegd wordt. De procedure bij e-Court is daarin niet anders dan bij de overheidsrechter.
Goedkoper?
E-Court geeft aan dat zij goedkoper is dan de overheidsrechter. Dat klopt bij vorderingen van meer dan 500 euro.
Het merendeel van de voorbeelden die sociaal raadslieden zien blijken schulden te zijn lager dan 500 euro. Het betreft dan het eigen risico of een maand premie.
Kosten van de oproep:
De oproep om voor e-Court te verschijnen wordt door een deurwaarder via een exploot betekend. Volgens deze deurwaarderskantoren is het uitbrengen van de oproep een officiële taak van de deurwaarder.
De LOSR concludeert en onderbouwt dat de wettelijke basis hiervoor ontbreekt.
Dit betekent dat de deurwaarders ten onrechte:
- zo’n € 100 aan kosten per oproep in rekening brengen;
- in de Basisregistratie Personen en het Digitaal Beslagregister gerechtsdeurwaarders kijken.